AI Tạo Sinh (Generative AI) tại Việt Nam: Từ Cơn sốt truyền thông đến Ứng dụng thực tiễn

Lời dẫn: Sự phát triển nhanh chóng của AI Tạo Sinh
AI đang tạo nên cơn sốt khắp nơi trên nhiều nền tảng. Mở LinkedIn, đọc tin tức hay tham gia sự kiện bạn thường xuyên gặp các thuật ngữ như ChatGPT, AI Copilot, DeepSeek cùng nhiều công cụ tự động hóa cam kết gây dựng những đổi mới vượt bậc. Từ sáng tạo nội dung marketing đến chatbot giao tiếp với khách hàng, phạm vi ứng dụng công nghệ này rất rộng. Chủ đề AI không chỉ giới hạn trong hội thảo chuyên ngành mà còn xuất hiện trong văn phòng, giảng đường đại học, và thậm chí quán trà đá vỉa hè.
Tuy nhiên, câu hỏi đáng chú ý là: AI Tạo Sinh (Generative AI hay GenAI) hay thực sự là công cụ chuyển đổi toàn diện cho doanh nghiệp, đặc biệt ở Việt Nam?
AI được dự báo sẽ tạo ra 15,7 nghìn tỷ USD cho kinh tế toàn cầu năm 2030 (theo PwC), định hình lại ngành nghề và tái định nghĩa năng lực cạnh tranh. Trong khi doanh nghiệp toàn cầu tăng tốc ứng dụng GenAI, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam vẫn ở giai đoạn đầu. Các lãnh đạo đang bối rối về cách bắt đầu, lựa chọn công cụ và đánh giá kết quả. Nhiều doanh nghiệp chưa xây dựng kế hoạch hành động để khai phá AI.
Cơ hội cho doanh nghiệp Việt rất lớn. Nhưng câu hỏi không phải là AI có mang lại lợi ích nữa mà là: cách ứng dụng GenAI hiệu quả?
Bài viết phân tích thực trạng và các hiểu lầm về GenAI; đưa tin tức về việc triển khai AI trong nước; giới thiệu các trường hợp thành công; và gợi ý các bước triển khai bài bản.
1. AI – Phân biệt cường điệu và thực tế
Sự lan rộng của AI kéo theo kỳ vọng và hiểu lầm cho doanh nghiệp. Một số công ty kỳ vọng AI thay đổi toàn diện tức thì, trong khi nhiều người cho rằng AI khó áp dụng. Truyền thông đưa tin về đột phá như dự án Stargate (OpenAI), Grok (xAI), DeepSeek và Manus AI (Trung Quốc) thổi bùng sự mong đợi. Vậy, AI thực sự mang lại gì, và những điểm cần lưu ý để tránh kỳ vọng sai lầm? Doanh nghiệp Việt cần tập trung vào ứng dụng thực tế thay vì chạy theo phong trào.
Điều gì thúc đẩy cơn sốt AI?
Ba yếu tố chính thúc đẩy AI:
(1) Đột phá trong nghiên cứu và công nghệ,
(2) Đầu tư từ các ông lớn như OpenAI, Google, Microsoft, ByteDance,
(3) Xu hướng ứng dụng rộng rãi AI trong doanh nghiệp.
Các tiến bộ vượt trội trong AI Tạo Sinh như ChatGPT, DeepSeek, copyright 1.5, Grok cùng AI Agents và công cụ tự động hóa thay đổi vận hành doanh nghiệp. Bên cạnh kỳ vọng tăng hiệu suất, AI cũng gây tranh cãi về tác động nhân sự.
Hiểu đúng và hiểu sai về AI
AI không vận hành hiệu quả nếu thiếu giám sát, cần tinh chỉnh và tích hợp.
Sai lầm phổ biến là AI thay thế hoàn toàn con người, trong khi thực tế AI không thể thay thế tư duy sáng tạo.
Nhiều doanh nghiệp không có chiến lược, dẫn đến thiệt hại. Thành công không chỉ là công nghệ.
Thực tế và tiềm năng AI Tạo Sinh
GenAI tối ưu quy trình vận hành nếu áp dụng bài bản.
Ví dụ: Morgan Stanley dùng GPT-4 hỗ trợ tư vấn tài chính (openai.com). Salesforce Einstein GPT tự động hóa bán hàng (salesforce.com).
GenAI giúp nhân viên ra quyết định nhanh như AI Copilot, AI Agents, hỗ trợ phân tích. GenAI tăng năng suất và giá trị chiến lược (mitsloan.mit.edu).
Doanh nghiệp có chiến lược sẽ khai thác tốt nhất tiềm năng AI, ngược lại sẽ gặp khó khăn.
Vượt qua rào cản để ứng dụng AI hiệu quả tại Việt Nam
2. AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Cơ hội và Thách thức
Việt Nam tăng cường phát triển AI khu vực, với sự hỗ trợ từ Chính phủ và tư nhân. Chiến lược quốc gia 2021–2030 hướng tới vị trí dẫn đầu AI tại ASEAN (chinhphu.vn).
Thị trường AI Việt Nam dự kiến đạt 3,4 tỷ USD đến 2030 (jdi.group). Các lĩnh vực ứng dụng chính: tự động hóa.
Tập đoàn lớn như NVIDIA, Google hợp tác đầu tư trung tâm nghiên cứu AI; VinAI, FPT.AI phát triển mô hình AI đặc thù cho Việt Nam.
Thách thức khi triển khai GenAI tại Việt Nam
• Thiếu đội ngũ kỹ sư AI chất lượng.
• Chi phí triển khai cao.
• Hạn chế về hạ tầng tính toán.
• Rào cản dữ liệu, mô hình chưa tối ưu tiếng Việt.
• Lo ngại bảo mật dữ liệu.
Mặc dù vậy, với đầu tư hạ tầng, Việt Nam sẵn sàng bứt phá.
3. Các lĩnh vực AI Tạo Sinh ứng dụng hiệu quả
• Tài chính – Ngân hàng: tự động hóa báo cáo, phát hiện gian lận, mô hình rủi ro. Ví dụ Kompato AI tối ưu thu hồi nợ.
• Tiếp thị và Bán hàng: tự động tạo nội dung, cá nhân hóa thông điệp, tối ưu kịch bản tư vấn như Teampal AI, Revve AI.
• Bán lẻ & Thương mại điện tử: trợ lý mua sắm thông minh, đề xuất cá nhân hóa, tìm kiếm hình ảnh bằng AI.
• Chuỗi cung ứng & Sản xuất: tối ưu logistics, bảo trì dự đoán, tự động hóa sản xuất (Aitomatic).
GenAI tăng mức độ tự động hóa.
4. Xu hướng tiếp theo AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Ứng dụng thực tiễn
Doanh nghiệp đang chuyển hướng ứng dụng AI sâu hơn với AI Agents tự động ra quyết định.
Các mô hình AI được tối ưu cho ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam như PhoGPT, VinaLLaMA, Arcee-VyLinh giúp cải thiện giao tiếp.
Ứng dụng BI với GenAI
Công cụ BI tích hợp GenAI như Power BI, Tableau giúp truy vấn ngôn ngữ tự nhiên, hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng.
Tác nhân AI và AI thế hệ mới
AI Agents có khả năng tự thực hiện tác vụ. Agentic AI còn tự cải tiến, cộng tác đa phòng ban, áp dụng trong tài chính, marketing, CNTT.
Trợ lý AI tùy biến
Trợ lý AI tích hợp ERP, CRM, HRM giúp tự động hóa, hỗ trợ nhân viên làm việc hiệu quả hơn.
Tự động trích xuất và phê duyệt văn bản
GenAI xử lý hợp đồng, hồ sơ vay vốn, biểu mẫu pháp lý giúp giảm sai sót, nâng cao tốc độ và tuân thủ.
Quản lý tri thức nội bộ bằng GenAI
Kết hợp RAG, GenAI hỗ trợ nhân viên truy vấn thông tin nội bộ bằng ngôn ngữ tự nhiên nhanh chóng.
5. Triển khai AI hiệu quả tại Việt Nam: Bước đi
• Xác định đích đến ứng dụng AI.
• Đảm bảo quản lý dữ liệu tốt.
• Tích hợp AI check here vào hệ thống ERP, CRM.
• Triển khai theo giai đoạn nhỏ và mở rộng khi đạt kết quả.
• Thiết lập vòng phản hồi liên tục để nâng cao hiệu quả.
AI tại Việt Nam: Biến xu hướng thành lợi ích cho doanh nghiệp.
AI tối ưu hoạt động ở tài chính, bán lẻ, marketing, vận hành.
Doanh nghiệp áp dụng bài bản để không bị bỏ lại phía sau.
Thông điệp chính cho lãnh đạo:
• AI là lợi thế cạnh tranh.
• Tập trung vào giá trị thực tế.
• Triển khai AI có chiến lược để tạo tác động rõ ràng.
• Giải pháp AI nội địa hóa giúp tăng hiệu quả.
• AI hỗ trợ con người.
Doanh nghiệp bắt đầu từ quy mô nhỏ và nhân rộng có chọn lọc trong ứng dụng AI.
AI không còn là lựa chọn trong cuộc đua cạnh tranh.
Câu hỏi cuối cùng: Doanh nghiệp bạn sẽ là người dẫn đầu kỷ nguyên AI?